کتاب «خفته در خون » از دل دغدغه نویسندگان جوان شهر کرمانشاه شکل گرفت. این نویسندگان هر کدام سعی کردند به بخشی از زندگی یکی از چهرههای تاریخ معاصر و نهضت مشروطه «یارمحمدخان کرمانشاهی» بپردازند
گفتگوی نشرسرای خودنویس با آرش محمودی یکی از نویسنده های این کتاب را بخوانید:
– چه شد که یک شخصیت مبارز را برای نوشتن انتخاب کردید؟
با نگاهی به تاریخ معاصر ایران می بینیم که چگونه نخبههای فرهنگی در مقابل ساختارهای قدرت حذف شدند تا ساختارهای قدرت همچنان پابرجا بمانند و این منجر به شکل گیری اقتدارگرایی و دیکتاتوری شده… محمدعلی شاه به مرگ طبیعی از دنیا می رود و جهانگیرخان صوراسرافیل کشته میشود، یار محمدخان کشته میشود و فرمانفرما مرگ طبیعی را تجربه می کند. رضاشاه به مرگ طبیعی می رود و فرخی یزدی کشته میشود. و همینطور این نمونه ها را می توان برشمرد و جلو آمد.
من همیشه به این مهم فکر میکنم که چگونه میشود این حافظه را برگرداند و قابل خوانش کرد. یکی از راههای ترمیم این خسارت به نظرم داستان است، تا این حافظه اجتماعی تقویت شود و یک همبستگی برای جامعه ایجاد شود.
ایده اصلی این مجموعه در واقع بازسازی حافظه اجتماعی مردم است به این شکل که داستان قرار است به ما یاد بدهد یا بهتر بگویم به یاد ما بیاورد که ما کجا بودیم و در چه مسیری حرکت می کردیم و داستان قرار است که این حافظه تخریبشده بازسازی و ترمیم کند.
– چرا این کتاب با قلم چند نویسنده نگارش شده است و نه یک نفر؟
ایده اصلی مجموعه “خفته در خون” با همکاری دوستانی که همگی از نویسندگان درجهیک و روزنامهنگاران حرفهای شهر کرمانشاه هستند، شکل گرفت. ما در یک پروژه تقریباً سهساله شروع کردیم به جمعآوری منابع تاریخی که در رابطه با دوران مشروطه در کرمانشاه و مشروطه در ایران نوشتهشده بود.
جمعآوری، خوانش و درآوردن تناقضات تاریخی یکی از پروژههایی بود که با بچهها کلید خورد و هرکس سعی کرد که یکبخشی از این تاریخ از یاد رفته و مهجور مانده را بنویسد. حاصل این تلاشها مجموعه “خفته در خون” است که اولین مجموعه داستان در مورد یار محمدخان کرمانشاهی است که همیشه در تاریخ رسمی یک جورایی مورد ظلم قرارگرفته و ما سعی کردیم که این شخصیت را بازآفرینی بکنیم و حوادثی که حول ترور یار محمدخان هست را بازسازی کنیم.
مجموعه خفته در خون حاصل این نوع نگاه به تاریخ است و خب قطعاً مثل هر اثر هنری دیگری بیعیب نیست اما این شروع ماجراست و امیدوارم دوستان دیگری که در عرصه داستان فعالیت میکنند با توجه به خوانش این مجموعه ترغیب بشوند که آثار دیگری را درباره تاریخ و شخصیت های و حذفشده از تاریخ معاصر ایران را بنویسند.
– آیا نویسندگان کتاب خفته در خون، سابقه نگارش و انتشار کتاب داشته اند یا همه نوقلمانی هستند که برای اولین بار اثری از خود خلق کرده اند؟
اغلب دوستان نویسندگان جوان اما فعال و نام آشنای این حوزه هستند. و «خفته درخون» اولین اثر ایشان در غالب کتاب است.
اما چندتن از دوستان هم قبلا کتاب منتشر کرده اند. از جمله محسن یاوری که در حوزه ترجمه، رمان « بسیاربلند و فوق العاده نزدیک» اثر جاناتان سفران فویر را توسط نشر نیماژ منتشر کرده و خانم منا کرمی مجموعه شعر «جنگلی زیر آب می سوزد» را توسط نشر فصل پنجم روانه بازار کرده اند. و خب من هم مجموعه داستان «نیوکاسل» را توسط نشر روزنه به چاپ رساندم.
– حمایت و عملکرد نشرسرای خودنویس در انتشار و معرفی این کتاب را چگونه ارزیابی می کنید؟
تا اینجای کار نشرخودنویس برخورد حرفه ای و مطلوب و قابل قبولی با این کتاب داشته و من بابت حمایت از مجموعه از دوستانم در نشرسرای خودنویس ممنونم. چه در حوزه ی تبلیغات و چه در حوزه ی فروش بنظرم برخورد بسیار خوبی داشتند. و باید خدمت شما عرض کنم که این مجموعه باعث شد که در نشرسرای خودنویس یک کارگروهی تشکیل شود و ما مجموعههای دیگری از ایندست را در مورد شخصیتهای حذفشده در تاریخ معاصر ایران در شهرهای مختلف جمعآوری کنیم. که بنظرم بسیار حرکت مهم و به جایی است.
– کتاب خفته در خون چه ویژگیای دارد که باعث می شود خواندن آن را به دیگران پیشنهاد دهید؟
خب قصه و خواندن قصه همیشه و در طول تاریخ برای مردم جذاب بوده. از قصه های هزار و یکشب تا روایت ها و قصه هایی که در کتب آسمانی هست این مساله را تایید می کند. ما دوست داریم زندگی هایی را که قبل از حیات ما جریان داشته دنبال کنیم. خوشی ها شادی ها تراژدی ها. و همه اینها دلیل رجوع به تاریخ و خواندن قصه هاست…
در پایان درخواستی که از مسئولین فرهنگی کرمانشاه و کشور دارم، این است که از محصولات فرهنگی حمایت کنند و این محصولات فرهنگی را بهعنوان یک تهدید قلمداد نکنند، وقتی مردم به سمت آگاهی پیش بروند، قطعاً جامعه با ثباتی خواهیم داشت، هرچقدر مردم آگاهتر و مطالبهگر باشند، گول استکبار چه در شکل درونی و چه در شمایل جهانی اش را نخواهند خورد و در موجهایی که از خارج و داخل کشور طراحی میشود غرق نخواهند شد.
هرچقدر مردم به سمت آگاهی بروند، این خسارتها کمتر خواهد بود و یکی از راههای کسب این آگاهی به نظرم خواندن داستان است و ادبیات میتواند ما را نسبت به زندگی معاصر و زیست ما و مطالبه ما از حاکمیت از مردم و از خودمان آگاه و آشنا کند.